1. Operat przeciwpożarowy

Wychodząc na przeciw licznym pożarom składowisk odpadów, ustawodawca wprowadził pewne obostrzenia w zakresie uzyskiwania pozwolenia na magazynowanie, w tym zbierania, wytwarzania i przetwarzanie odpadów. Wprowadzono konieczność opracowania operatu przeciwpożarowego oraz uzgodnienia go z miejscowym organem Państwowej Straży Pożarnej.

USTAWA z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2018 poz. 1592), umożliwia komendantom miejskim/ powiatowym PSP większą kontrolę nad organizacją magazynowania odpadów przez przedsiębiorstwa znajdujące się w ich rejonie. Zgodnie z art. 42 ust. 4b. pkt. 1 ustawy o odpadach  (Dz.U. 2021 poz. 779)do wniosku o zezwolenie na zbieranie i wytwarzanie odpadów oraz do wniosku o zezwolenie na przetwarzanie odpadów należy dołączyć:

- operat przeciwpożarowy, zawierający warunki ochrony przeciwpożarowej instalacji, obiektu lub jego części lub innego miejsca magazynowania odpadów;

- postanowienie komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej, które jest wynikiem uzgodnienia warunków ochrony przeciwpożarowej.

W marcu 2020 roku weszło w życie ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI z dnia 19 lutego 2020 r. w sprawie wymagań w zakresie ochrony przeciwpożarowej, jakie mają spełniać obiekty budowlane lub ich części oraz inne miejsca przeznaczone do zbierania, magazynowania lub przetwarzania odpadów. Wraz z wejściem przedmiotowego rozporządzenia dla wielu podmiotów prowadzących działalność w omawianym zakresie, zmiany dostosowania istniejących obiektów magazynowania przeznaczonych na odpady była jak poprzeczka nie do pokonania, co więcej należy przypomnieć, że zgodnie z ww. rozporządzeniem § 46 w stosunku do obiektów budowlanych lub ich części, przeznaczonych do zbierania, magazynowania lub przetwarzania odpadów, dla których przed dniem wejścia w życie rozporządzenia został złożony wniosek o pozwolenie na budowę lub odrębny wniosek o zatwierdzenie projektu budowlanego i wnioski te zostały opracowane na podstawie dotychczasowych przepisów z zakresu ochrony przeciwpożarowej albo zostało dokonane zgłoszenie budowy lub wykonanie robót budowlanych, w zakresie wymagań określonych w:

1) § 5, § 6, § 8–16, § 19 i § 34 – dopuszcza się spełnianie wymagań ochrony przeciwpożarowej na podstawie przepisów dotychczasowych, nie dłużej jednak niż do dnia 1 września 2021 r.;

2) § 7, § 26, § 29 i § 33 – dopuszcza się spełnianie wymagań ochrony przeciwpożarowej na podstawie przepisów dotychczasowych, nie dłużej jednak niż do dnia 1 marca 2023 r.;

3) § 35 – dopuszcza się spełnianie wymagań ochrony przeciwpożarowej na podstawie przepisów dotychczasowych, nie dłużej jednak niż do dnia 1 marca 2026 r.;

4) § 36 i § 37 – dopuszcza się spełnianie wymagań ochrony przeciwpożarowej na podstawie przepisów dotychczasowych, nie dłużej jednak niż do dnia 1 września 2022 r.;

5) § 17, § 18 i § 39 ust. 1 pkt 1 – dopuszcza się spełnianie wymagań ochrony przeciwpożarowej na podstawie przepisów dotychczasowych, nie dłużej jednak niż do dnia 1 września 2020 r.;

6) § 20–25, § 28, § 32 i § 41–43 – dopuszcza się spełnianie wymagań ochrony przeciwpożarowej na podstawie przepisów dotychczasowych, nie dłużej jednak niż do dnia 1 marca 2022 r.

Zgodnie z § 47 cyt. rozporządzenia  w stosunku do obiektów budowlanych lub ich części oraz innych miejsc, w obrębie których w dniu wejścia w życie rozporządzenia jest prowadzone zbieranie, magazynowanie lub przetwarzanie odpadów, w zakresie wymagań określonych

w:

1) § 5, § 6, § 8–16, § 19 i § 34 – dopuszcza się spełnianie wymagań ochrony przeciwpożarowej na podstawie przepisów dotychczasowych, nie dłużej jednak niż do dnia 1 września 2021 r.;

2) § 7, § 26, § 29 i § 33 – dopuszcza się spełnianie wymagań ochrony przeciwpożarowej na podstawie przepisów dotychczasowych, nie dłużej jednak niż do dnia 1 marca 2023 r.;

3) § 35 – dopuszcza się spełnianie wymagań ochrony przeciwpożarowej na podstawie przepisów dotychczasowych, nie dłużej jednak niż do dnia 1 marca 2026 r.;

4) § 36 i § 37 – dopuszcza się spełnianie wymagań ochrony przeciwpożarowej na podstawie przepisów dotychczasowych, nie dłużej jednak niż do dnia 1 września 2022 r.;

5) § 17, § 18 i § 39 ust. 1 pkt 1 – dopuszcza się spełnianie wymagań ochrony przeciwpożarowej na podstawie przepisów dotychczasowych, nie dłużej jednak niż do dnia 1 września 2020 r.;

6) § 20–25, § 28, § 32 i § 41–43 – dopuszcza się spełnianie wymagań ochrony przeciwpożarowej na podstawie przepisów dotychczasowych, nie dłużej jednak niż do dnia 1 marca 2022 r.

W związku z powyższym podmioty prowadzące działalność magazynowania odpadów w ramach zbierania/wytwarzania/przetwarzania powinny mieć świadomość o konieczności dostosowania swoich działalności do obowiązujących przepisów przeciwpożarowych w ramach czasookresów określonych przez Ustawodawcę.

Operat przeciwpożarowy musi być opracowany przez:

- rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych – w przypadku gdy organem właściwym jest marszałek województwa albo regionalny dyrektor ochrony środowiska;

- inżyniera bezpieczeństwa pożarowego – w przypadku gdy organem właściwym jest prezydent miasta bądź starosta.

Często zadawanym pytaniem przez Państwa jest: czy ja też muszę mieć  operat przeciwpożarowy jak posiadam aktualne zezwolenie (decyzję) na prowadzenie mojej działalności ?

Otóż przedsiębiorstwa, które przed dniem wejścia w życie ww. ustawy uzyskały zezwolenie na zbieranie i/lub przetwarzanie odpadów powinny złożyć wniosek o zmianę posiadania decyzji w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy (05.09.2018). Do wniosku o zmianę należy dołączyć operat przeciwpożarowy oraz postanowienie komendanta powiatowego/ miejskiego PSP. Jeżeli przedsiębiorstwo nie złoży wniosku w odpowiednim terminie uzyskane zezwolenie wygaśnie.

Jak wygląda proces uzyskania pozwolenia na prowadzenie działalności w zakresie ochrony przeciwpożarowej?

- opracowanie operatu przeciwpożarowego przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje, a następnie uzgodnienie warunków ochrony przeciwpożarowej przez komendanta (właściwego) PSP.

- sporządzenie wniosku o wydanie pozwolenia z dołączonym operatem przeciwpożarowym oraz postanowieniem komendanta PSP przy ścisłej współpracy strażaka z opracowującym. Spójność dwóch dokumentów pozwoli uniknąć niepotrzebnych błędów, które mogą być zauważone przez właściwy Organ do wydania ostatecznej decyzji na prowadzenie działalności.

- kontrola miejsca prowadzenia działalności przez organy PSP zlecona przez właściwy Organ  i wydanie drugiego postanowienia

- wydanie zezwolenia w postaci decyzji zawierającej przyjęte warunki ochrony przeciwpożarowej przez właściwy Organ.

2. Ocena zagrożenia wybuchem

Ocena zagrożenia wybuchem jest dokumentem, którego opracowanie wymagane jest przepisami z zakresu ochrony przeciwpożarowej - ”Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji      z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów.” Jest to dokument, który należy sporządzić w przypadku gdy w obiektach i na terenach przyległych są prowadzone procesy technologiczne z użyciem materiałów mogących wytworzyć mieszaniny wybuchowe lub gdzie takie materiały są magazynowane.

Co powinno zawierać opracowanie?

Ocena zagrożenia wybuchem obejmuje:

- wskazanie pomieszczeń zagrożonych wybuchem,

- wyznaczenie w pomieszczeniach i przestrzeniach zewnętrznych odpowiednich stref zagrożenia wybuchem

- opracowanie graficznej dokumentacji klasyfikacyjnej stref zagrożenia wybuchem

- wskazanie czynników mogących strefach zagrożenia wybuchem zainicjować zapłon

Ocena zagrożenia wybuchem stanowi wstęp do opracowania dokumentu zabezpieczenia przed wybuchem. W pierwszej fazie analizie poddawane są substancje palne wykorzystywane w procesie. Pomieszczenie związane ze stanowiskiem pracy kategoryzowane jest względem przyrostu ciśnienia na skutek potencjalnego wybuchu. W związku z powyższym istnieje możliwość wyznaczenia strefy zagrożenia wybuchem. Kolejno zostają opracowywane scenariusze emisji substancji. W celu wykonania opracowania niezbędna jest wizja lokalna na stanowisku pracy.

3. Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego

Dla strażaka kierującego działaniami ratowniczymi w chwili ewentualnego zagrożenia Państwa obiektu, priorytetem jest wiedza dowodzącego z zakresu topografii terenu tj. m. in. wiedza z zakresu,  gdzie jest przeciwpożarowy wyłącznik prądu, jak usytuowane są hydranty zewnętrzne czy też wewnętrzne, gdzie jest miejsce zbiórki do ewakuacji? Ta wiedza obowiązuje również każdego pracownika, w związku z tym każdy powinien z tym dokumentem się zapoznać. Dlatego wykonanie tego opracowania powinno być wyjątkowo staranne, funkcjonalne i praktyczne.   Inżynierowie z firmy PPOŻ-PLUS wykonują aktualizację i sporządzają Instrukcję Bezpieczeństwa Pożarowego. Zawarta w instrukcji część graficzna wykonana jest tak, aby po wydrukowaniu służyła jako plan ewakuacji obiektu.

4. Przygotowanie do odbioru przez PSP

Nowo wybudowany obiekt oraz  istniejący lecz po nadbudowie, rozbudowie czy przebudowie lub zmianie sposobu użytkowania musi zostać poddany weryfikacji w zakresie oceny stanu ochrony przeciwpożarowej przez właściwą terenowo Komendę Powiatową (Miejską) Państwowej Straży Pożarnej. Po przeprowadzeniu czynności kontrolno – rozpoznawczych, Komendant zajmuje stanowisko, w zakresie oceny zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym. Organ PSP ma 14 dni na zajęcie stanowiska, zgodnie ze swoimi kompetencjami. Nie zajęcie stanowiska w ww. terminie traktowane jest jako nie zgłoszenie sprzeciwu lub uwag. Nie zawsze Inwestor jest przygotowany przed kontrolą tj. posiada niezbędną dokumentację, czy też wie jak odpowiedzieć na pytanie kontrolujących. Kompleksowo przygotujemy Państwu wszystkie dokumenty potrzebne do odbioru, następnie przeprowadzamy wizję i lustrację budynku przed odbiorem. Na prośbę Inwestora możemy uczestniczyć w samych czynnościach kontrolno-rozpoznawczych.

5. Szkolenia ppoż.

Każdy pracodawca ma obowiązek zapewnić swoim pracownikom kurs z zakresu ochrony przeciwpożarowej bez względu na branżę firmy. Często zakres ten obejmuje już podstawowe szkolenie BHP. Osoby przebywające na terenie zakładu pracy muszą znać zasady postępowania w przypadku pożaru – to przede wszystkim ochrona własnego zdrowia i życia, ale również mienia i środowiska. Wymagania dotyczące szkolenia pracowników z zakresu ppoż. reguluje Ustawa o ochronie przeciwpożarowej. Ten sam dokument określa obowiązki wobec pracodawcy dotyczące profilaktyki oraz reagowania na powstały pożar. Wiedza z zakresu ochrony ppoż. ma wpływ na wzrost bezpieczeństwa pracowników. Ponadto właściciel zakładu pracy musi przestrzegać przeciwpożarowych wymagań budowlanych i technologicznych oraz ma obowiązek wyposażyć budynek w sprzęt gaśniczy, regularnie poddawany konserwacji. Pracodawca musi sporządzić dokument informujący o etapach postępowania w przypadku wystąpienia pożaru. Za wszelkie uchybienia z zakresu ochrony przeciwpożarowej odpowiada finansowo i karnie właściciel zakładu pracy.

6. Konserwacja sprzętu ppoż.

Zgodnie z ROZPORZĄDZENIEM MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719) urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice powinny być poddawane przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym zgodnie z zasadami określonymi w Polskich Normach dotyczących urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic, w odnośnej dokumentacji techniczno-ruchowej oraz instrukcjach obsługi - nie rzadziej jednak niż raz w roku. Prowadzimy konserwację w zakresie:

- badanie hydrantów wewnętrznych i zewnętrznych

- przegląd podręcznego sprzętu gaśniczego (gaśnic)

- przegląd systemu sygnalizacji pożaru

- przegląd oznakowania i aktualizacji oznakowania znakami ewakuacji

- przegląd SUG